Vlada Srbije donela je Uredbe o proglašenju dva nova spomenika prirode u jugoistočnoj Srbiji. Reč je o Pećinskom sistemu Samar koji je severoistočni deo planine Kalafat u opštini Svrljig i kraškoj jami Tupižnička ledenica u južnom delu istoimene planine, kod Knjaževca.

Ovi spomenici prirode svrstani su u prvu kategoriju zaštićenog područja od nacionalnog, odnosno izuzeznog značaja, radi očuvanja geoloških, geomorfoloških, hidrografskih, hidrogeografskih i bioloških vrednosti tunelskog pećinskog sistema i kraške jame.

Tupižnička ledenica, čija je ukupna površina 1 ha 23a 89 m², nalazi se u državnoj svojini, dok veći deo pećinskog sistema Samar prirpada državi (34,76 ha), a ostatak (21,74 ha) je u privatnom vlasništvu.

Tupižnička ledenica nalazi se u istočnoj Srbiji u južnom delu planine Tupižnice, u ataru sela Koželj, teritorija opštine Knjaževac. Ova jama je hladni speleološki objekat tipa statičke ledenice. Prvi opisi datiraju sa sredine 19. veka, dok prva naučna istraživanja započinju krajem ovog veka (Cvijić, 1895) i traju do današnjih dana.

Postupak zaštite prirodnog područja pokrenut je još februara 2013. godine.

Pećinski sistem Samar nalazi se u istočnoj Srbiji u severoistočnom delu planine Kalafat, u ataru sela Kopajkošara, teritorija opštine Svrljig. Pećina Samar sa prerastom Samar prvi put je stavljena pod zaštitu države 1955. godine. Revizijom zaštite obuhvaćen je čitav pećinski sistem Samar-Veliki pešter, kao posebno vredan objekat geonasleđa.

Samu pećinu i selo proslavio je speleolog Milutina Veljković iz Gornje Bele Reke kod Zaječara, koji je od juna 1969 godine u pećini proveo 15 meseci i postavio Ginisov rekord koji još nije oboren. (O tome sme pisali u tekstu “Zaječarac Milutin od pećine do Ginisa“).

Vlada je ova dva spomenika prirode poverila na upravljanje javnom preduzeću Srbijašume, a sredstva će biti obezbeđena iz republičkog budžeta, od naknade za korišćenje zaštićenog područja i prihoda Srbijašuma.

foto: freebiking